Artykuły

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC od roku 1972 prowadzi badania socjologiczno-statystyczne na temat religijności w Polsce. W roku 1979 rozpoczął badanie niedzielnych praktyk religijnych (dominicantes i communicantes). Badania te w takiej samej formie prowadzone są do dzisiaj. W jednym dniu (wybrana niedziela października lub listopada) we wszystkich parafiach w Polsce liczeni są wierni. Wyniki tych badań są dokumentowane i służą jako dodatkowy materiał w badaniach nad polską religijnością.

Warto zauważyć, że są to tylko dwa wskaźniki religijności – msza i komunia niedzielna. Jednak są to wskaźniki bardzo znaczące. Okazuje się, że stan dominicantes i commnunicantes jest kompatybilny z wynikami innych nieraz bardzo szczegółowych badań religijności.

Ponadto wyniki prowadzonych od 30 już lat badań dominicantes i communicantes pozwalają na odpowiedź na konkretne pytania oraz weryfikację hipotez. Jest to więc materiał z jednej strony uzupełniający, a z drugiej inspirujący w badaniach religijności.

Religijność jest procesem i trudno poszukiwać w procesie zmian religijności takich konkretnych, jednoznacznych punktów czasowych. Raczej można mówić o pewnych okresach czasu, w których przejawia się pewna tendencja zniżkowa, czy też proces wzrastający.

Obserwując wyniki badań dominicantes z 30 lat można (oczywiście umownie) ukazać trzy okresy przemian – spadku dominicantes.

I. Pierwszy okres to lata 1980 – 1990, gdy średni procent dominicantes dla Polski oscyluje blisko 50%. W roku 1987 wynosi 55,3%, ale ostatni raz wartości powyżej 50% procent przyjmuje w roku 1990 (50,3%).
II. Drugi okres to lata 1991-2007, w którym średni procent dominicantes dla Polski zamyka się w przedziale 43-46 %.
III. Wydaje się, że trzeci okres zaczął się w roku 2008, kiedy to procent dominicantes spadł do 40,4%. Wprawdzie w roku 2009 jest nieco wyższy (41,5%), ale może to już być wyrazem dalszej tendencji spadkowej. Pokażą to wyniki następnych lat.

Przez całe 30 lat wzrasta communicantes. Przyjmując powyższe okresy czasowe, przedstawia się on następująco:

1980-1990: 7,8%-10,7%
1981-2007: 10,8-17,6%
2008-2009: 15,3-16,7%


Do pobrania: prezentacja dr. L. Adamczuka.

Dominicantes 2009 [w%]

Communicantes 2009

Communicantes 2009 [w%]

Dominicantes i communicantes 1980-2009 [w%]

Dominicantes i communicantes 1980-2009